Χρήσιμα βότανα και μυρωδικά στο σπίτι

Τα βότανα είναι δημοφιλή φυτά που οι άνθρωποι τα χρησιμοποιούμε για τις μαγειρικές και θεραπευτικές τους ιδιότητες για αιώνες. Οι μάγειρες αγαπούν τις μοναδικές γεύσεις που προσδίδουν τα βότανα σε όλα τα είδη φαγητού και ποτού. Οι βοτανολόγοι εκτιμούν τις θεραπευτικές ιδιότητες ορισμένων λουλουδιών, φύλλων και ριζών των βοτάνων. Αποξηραίνοντας ορισμένα μυρωδικά διατηρείται η ομορφιά και το άρωμα των λουλουδιών και των φύλλων τους και μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε ποτ πουρί, σε στεφάνια για την πόρτα ή σε αποξηραμένες συνθέσεις. 

Αρωματικά φυτά στο μπαλκόνι ή στην αυλή.

Είναι αγαπημένα φυτά για όλους καθώς με λίγη φροντίδα μπορούν να χαρίσουν φρεσκάδα και όμορφες ευωδιές σε κάθε μπαλκόνι, αυλή ή βεράντα. 

Τα μυρωδικά αποτελούν την τέλεια επιλογή δώρου για όσους αγαπούν την κηπουρική ή για όσους αγαπούν την μαγειρική καθώς είναι αρωματικά και πρακτικά φυτά που προσφέρουν μαγειρικές και ιατρικές χρήσεις για κάθε σπίτι. Ο παρακάτω οδηγός με τα πιο δημοφιλή βότανα θα σας βοηθήσει να κάνετε τη σωστή επιλογή φυτού για εσάς και τους αγαπημένους σας. 

Βασιλικός

Ίσως το πιο δημοφιλές και ευρέως χρησιμοποιημένο μαγειρικό βότανο. Είναι ένα ετήσιο, αρωματικό φυτό με πικάντικη μυρωδιά και γεύση. Φτάνει στο ύψος τα 50 εκατοστά και το χρώμα στα φύλλα του μπορεί να κυμαίνεται από πράσινο έως μωβ. Οι κρύες θερμοκρασίες του εδάφους και του αέρα μπορούν να σταματήσουν την ανάπτυξη του βασιλικού και μπορεί ακόμη και να προκαλέσουν ζημιά και μαυρισμένα φύλλα. Ο βασιλικός προτιμά μια ηλιόλουστη τοποθεσία και ένα έδαφος που είναι καλά εφοδιασμένο με οργανικό εύφορο χώμα. Τα εδάφη με χαμηλή περιεκτικότητα σε θρεπτικά συστατικά έχουν ως αποτέλεσμα την αργή ανάπτυξη του φυτού που δεν είναι πολύ αρωματικό. Χρειάζεται τακτικό πότισμα. 

Χρήση: Χρησιμοποιήστε το φρέσκο σε σαλάτες ή πέστο, προσθέστε το στα αγαπημένα σας ιταλικά πιάτα.

Οφέλη: Όπως και άλλα βότανα στην οικογένεια μέντας ο βασιλικός είναι γνωστός για τις πολλές ποικιλίες του, και τις ιατρικές ιδιότητες που περιέχονται στο φυτό. Είναι ένα φυσικό απολυμαντικό, βελτιώνει την όρεξη και ηρεμεί σε πόνους στο στομάχι. Το έλαιο του βασιλικού βοηθά να αναζωογονήσετε τη διάθεσή σας και στην συγκέντρωση.

Άνηθος 

Ο άνηθος είναι ένα ψηλό βότανο με λεπτά, σε σχήμα φτερού φύλλα. Το χρώμα του φυλλώματος μπορεί να κυμαίνεται από σκούρο πράσινο έως μπλε-πράσινο. Στα μέσα του καλοκαιριού, ο άνηθος παράγει πολλές κίτρινες συστάδες λουλουδιών με σπόρους που μπορούν να συλλεχθούν για μαγειρική χρήση. Ευδοκιμεί καλύτερα σε μια ηλιόλουστη τοποθεσία σε υγρό, καλά στραγγιζόμενο έδαφος. Μπορείτε να φυτέψετε τους σπόρους την άνοιξη μία έως δύο εβδομάδες πριν από τον τελευταίο παγετό. Το φύλλωμα του μπορεί να κοπεί ανά πάσα στιγμή και να χρησιμοποιηθεί φρέσκο ή μπορεί να αποξηρανθεί για μελλοντική χρήση. Για τη συγκομιδή των σπόρων, αφήστε τα λουλούδια να ωριμάσουν, συνήθως 2-3 εβδομάδες μετά την εμφάνιση των ανθών. Κόψτε τις κεφαλές των σπόρων από τα φυτά και τοποθετήστε τις σε μια χάρτινη σακούλα. Κρεμάστε σε ένα δροσερό, ξηρό, καλά αεριζόμενο μέρος. 

Χρήση: Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τα φύλλα του άνηθου σε σαλάτες και ξύδια, ενώ οι σπόροι του είναι εξαιρετικοί για την προσθήκη γεύσης στα ψωμιά, τουρσιά, στιφάδο και ρύζι. 

Οφέλη: Ο άνηθος διαλύει τα αέρια του στομάχου και βοηθάει στους πόνους και τα φουσκώματα στο στομάχι. Επίσης, οι θηλάζουσες μητέρες μπορεί να πίνουν τσάι άνηθου για να αυξήσουν το μητρικό γάλα. 

Μαϊντανός

Ο μαϊντανός είναι ένα ανθεκτικό, διετές φυτό που καλλιεργείται και αντιμετωπίζεται σαν ετήσιο. Ο μαϊντανός καλλιεργείται από σπόρους που φυτεύονται την άνοιξη. Προτιμά ένα μέτριο πλούσιο, υγρό, καλά στραγγιζόμενο έδαφος και θα αναπτυχθεί σε μια ημι-σκιερή περιοχή. Ο μαϊντανός μπορεί να κοπεί οποιαδήποτε στιγμή αφού γίνει αρκετά μεγάλος. Τα φύλλα μπορούν να χρησιμοποιηθούν φρέσκα ή αποξηραμένα. Ο φρέσκος μαϊντανός αποθηκεύεται καλύτερα μετά το πλύσιμο των φύλλων, στεγνώνετε και στη συνέχεια τοποθετείτε σε μια πλαστική σακούλα και αποθηκεύεται στο ψυγείο για μελλοντική χρήση.

Χρήση: Ο μαϊντανός χρησιμοποιείτε συχνά ως γαρνιτούρα. Έχει επίσης τη μοναδική ικανότητα να συνδυάζεται άψογα με τις γεύσεις άλλων βοτάνων. Χρησιμοποιείται για να αρωματίζει στιφάδο, σούπες και άλλα λαχανικά. 

Οφέλη: Τα φύλλα μαϊντανού και η ρίζα έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε σίδηρο και πλούσια σε βιταμίνες A, B, C και ιχνοστοιχεία. Η υψηλή συγκέντρωση βορίου και φθορίου μπορεί να βοηθήσει στην οστεοπόρωση. Τόσο το φύλλο μαϊντανού όσο και η ρίζα μπορούν να χρησιμοποιηθούν σαν τσάι ως διουρητικό, απαλλαγή από το σώμα η υπερβολική ποσότητα νερού. Προσοχή: Τα συμπυκνωμένα εκχυλίσματα μαϊντανού θα πρέπει να αποφεύγονται από άτομα με φλεγμονή των νεφρών και από έγκυες. 

Ρίγανη

Η ρίγανη μπορεί να καλλιεργηθεί από σπόρους ή μοσχεύματα. Η ρίγανη πρέπει να φυτευτεί σε μια ηλιόλουστη τοποθεσία και απαιτείται καλή αποστράγγιση για καλύτερη ανάπτυξη. Καθώς είναι φυτά που είναι ευαίσθητα στις κρύες θερμοκρασίες μπορεί να χρειαστεί να μεταφερθούν σε εσωτερικούς χώρους για το χειμώνα. 

Η συγκομιδή μπορεί να ξεκινήσει λίγο πριν τα φυτά είναι έτοιμα να ανθίσουν. Αν αφήσετε το φυτό να ανθίσει θα μειώσει ή θα σταματήσει εντελώς την ανάπτυξη. Μειώνει επίσης τη γεύση του φυτού. Κρεμάστε τα κομμένα στελέχη σε δροσερό, ξηρό, σκοτεινό καλά αεριζόμενο μέρος. Αφού στεγνώσουν τα φύλλα, μπορούν να αφαιρεθούν από τους μίσχους και να αποθηκευτούν σε σφραγισμένα δοχεία.

Χρήση: Η ρίγανη χρησιμοποιείται σε σάλτσες, σε πιάτα με ντομάτα, πίτσα, σαλάτες και είναι μια γευστική προσθήκη στη μεσογειακή κουζίνα.

Οφέλη: Η ρίγανη διαθέτει πολλές αντιφλεγμονώδεις, αντιβακτηριακές και αντιοξειδωτικές ιδιότητες. Σύμφωνα με κλινικές μελέτες έχει αποδειχθεί ότι αυτές οι ιδιότητες προσφέρουν προστασία έναντι του καρκίνου, καρδιακών παθήσεων και εγκεφαλικών επεισοδίων. Το έλαιο ρίγανης έχει πικάντικο άρωμα και είναι ένα ισχυρό λάδι που χρησιμοποιείται στην αρωματοθεραπεία. Επίσης αν το ανακατέψετε με λεμόνι και κανέλα βοηθάει στις ιώσεις και στην γρίπη.

Δεντρολίβανο

Το δεντρολίβανο είναι ένας αειθαλής θάμνος που δεν αγαπάει τις χαμηλές θερμοκρασίες έτσι καλό είναι κατά τους χειμερινούς μήνες να τοποθετείτε σε εσωτερικούς χώρους. Εάν τα φυτά πρόκειται να μεταφερθούν σε εσωτερικούς χώρους, συνιστάται να φυτευτούν σε γλάστρες για εξωτερική χρήση και να μην φυτευτούν στο έδαφος. Το φύλλωμα είναι σκούρο πράσινο και μοιάζει με βελόνα σαν ερυθρελάτη ή έλατο. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, το δεντρολίβανο παράγει μικρά λευκά, ροζ ή μπλε λουλούδια. Το άρωμα του είναι έντονο και μοιάζει με το άρωμα του πεύκου. 

Στον κήπο, το δεντρολίβανο προτιμά μια ηλιόλουστη τοποθεσία με χώμα που περιέχει κομπόστ και είναι καλά στραγγιζόμενο. Η τακτική λίπανση βοηθάει στο καλύτερο φύλλωμα για συγκομιδή. 

Χρήση: Χρησιμοποιήστε το δεντρολίβανο με φειδώ στο μαγείρεμα, καθώς η γεύση μπορεί να είναι κάπως πικάντικη και έντονη. Ταιριάζει ωραία με κρέατα και μπορεί να καρυκεύσει επιδόρπια. Ανακατέψτε το με ελαιόλαδο ή με μαλακό βούτυρο και χρησιμοποιήστε για ρολά ή πατάτες. Προσθέστε το στο ελληνικό γιαούρτι, στις μαρινάδες, στα ψητά λαχανικά και στα φρούτα.

Οφέλη: Το δεντρολίβανο διεγείρει το κεντρικό νευρικό σύστημα και την κυκλοφορία καθιστώντας το ευεργετικό για τη χαμηλή αρτηριακή πίεση. Παραδοσιακά χρησιμοποιείται σε αλλεργίες και στο άσθμα. Επίσης βοηθάει στην μνήμη, τη συγκέντρωση και την εστίαση. Το αιθέριο έλαιο δεντρολίβανου χρησιμοποιείται για την ανακούφιση του πόνου των διαστρέμματα, της αρθρίτιδας, της ισχιαλγίας και της νευραλγίας. Τα εκχυλίσματα δεντρολίβανου σε σαμπουάν είναι τα καλύτερα για την τόνωση των μαλλιών, είτε για την τριχόπτωση, είτε απλά αν θέλετε υγιή μαλλιά. 

Φασκόμηλο

Το φασκόμηλο είναι ένα θαμνώδες, πολυετές φυτό που μεγαλώνει σε ύψος περίπου το ένα μέτρο. Το φύλλωμα είναι γκρι-πράσινο και καθώς μεγαλώνει, έχει την τάση να εξαπλώνεται. Προτιμά μια ηλιόλουστη τοποθεσία σε εδάφη που είναι καλά προετοιμασμένα με κομπόστ. Για να αποδώσει το φασκόμηλο ως πολυετές, πρέπει να έχει πολύ καλά στραγγιζόμενο έδαφος ειδικά κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Το φασκόμηλο μπορεί να καλλιεργηθεί από σπόρους ή μοσχεύματα. Κλαδέψτε τα φυτά την άνοιξη καθώς επαναλαμβάνεται η νέα ανάπτυξη. Το φασκόμηλο είναι επίσης χρήσιμο ως διακοσμητικό φυτό σε δοχεία ή στον κήπο.

Χρήση: Συνήθως χρησιμοποιείται με πουλερικά, ενώ αξίζει να δοκιμάσετε να συνδυάσετε φασκόμηλο με λευκά φασόλια, μήλα, λουκάνικα ή πράσινα λαχανικά. 

Οφέλη: Το φασκόμηλο είναι ένα από τα εξαιρετικά, συνηθισμένα βότανα που οι χρήσεις του έξω από την κουζίνα κυμαίνονται από μια απλή θεραπεία για το κοινό κρυολόγημα έως το μυστικιστικό, και θρησκευτικές γιορτές.

Έχει εξαιρετικές αντιβακτηριακές και στυπτικές ιδιότητες, γεγονός που το κάνει δημοφιλές για χρήση σε γαργάρες για πονόλαιμο, ουλίτιδα και πονόλαιμο. Είναι επίσης, ένα εξαιρετικό φυσικό απολυμαντικό και αποσμητικό, στεγνώνει τον ιδρώτα και βοηθά στην εξάλειψη της οσμής του σώματος. Τα εκχυλίσματα φασκόμηλου χρησιμοποιούνται στην φροντίδα του δέρματος. Είναι πολύτιμο βότανο για τις γυναίκες που βρίσκονται στην εμμηνόπαυση καθώς βοηθάει στην ανακούφιση των εξάψεων. Το λάδι φασκόμηλου χρησιμοποιείται στην αρωματοποιία. Το αιθέριο έλαιο μπορεί να προκαλέσει ερεθισμούς στο δέρμα και δεν πρέπει ποτέ να λαμβάνεται από το στόμα.

Θυμάρι

Το θυμάρι έχει χαμηλή ανάπτυξη (ύψος μέχρι 30 εκατοστά) και διαθέτει μίσχους ξυλώδεις και μικρά, οβάλ σε γκρι-πράσινο χρώμα φύλλα. Το θυμάρι είναι ιδιαίτερα αρωματικό με άρωμα που θυμίζει γαρίφαλο και μέντα. Προτιμά μια ηλιόλουστη τοποθεσία με καλά στραγγιζόμενο οργανικό χώμα. Ενώ το θυμάρι μπορεί να καλλιεργηθεί από σπόρους, είναι πολύ πιο εύκολο να το καλλιεργήσετε από μοσχεύματα. Κόψτε τα στελέχη του θυμαριού λίγο πριν το φυτό αρχίσει να ανθίζει. Κρεμάστε τα κομμένα στελέχη σε μικρές δέσμες σε μια σκοτεινή, ζεστή, καλά αεριζόμενη περιοχή για να στεγνώσετε. Μόλις στεγνώσουν, τα φύλλα μπορούν να αφαιρεθούν από τους μίσχους και να αποθηκευτούν σε σφραγισμένα δοχεία.

Χρήση: Το θυμάρι μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε φρέσκο είτε ξηρό. Χρησιμοποιείται συνήθως στη γαλλική μαγειρική. Είναι εξαιρετικό σε πιάτα με ψάρι και κοτόπουλο.

Οφέλη: Το θυμάρι είναι ένα από τα καλύτερα βότανα για τον βήχα και το κρύωμα. Επίσης δρα και ως αποχρεμπτικό για να καθαρίσει τους πνεύμονες. Ηρεμεί το στομάχι, στον ύπνο, στην εξάλειψη των τοξινών και στη μείωση του πυρετού. Το έλαιο από το θυμάρι μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία κοψίματος και τραυμάτων και για την πρόληψη και τη θεραπεία λοιμώξεων.

Καλλιεργήστε τα βότανα σε γλάστρες

Τοποθετώντας τα αρωματικά σας βότανα σε γλάστρες ή κασπώ μπορείτε να απολαμβάνετε τα αγαπημένα σας φυτά όλο το χρόνο. Επίσης είναι μια καλή επιλογή για όσους διαθέτουν περιορισμένο χώρο στον κήπο ή στο μπαλκόνι ή χώμα που δεν στραγγίζει καλά.

Ξεκινήστε με καλής ποιότητας χώμα, που εξασφαλίζει καλή αποστράγγιση. Μην χρησιμοποιείτε συνηθισμένο χώμα στην γλάστρα, το οποίο δεν αποστραγγίζεται καλά. Όπως και με άλλα φυτά εσωτερικού χώρου έτσι και τα βότανα απαιτούν τακτικό πότισμα και λίπανση κατά την διάρκεια της περιόδου ανάπτυξης. 

Είτε επιλέξετε να καλλιεργήσετε βότανα για να τα χρησιμοποιήσετε στο μαγείρεμα είτε για τις θεραπευτικές τους ιδιότητες είτε απλά να διακοσμήσετε το μπαλκόνι ή τον κήπο σας με αρωματικά φυτά στο κατάστημά μας θα βρείτε το κατάλληλο φυτό για εσάς.Επιλέξτε από την μεγάλη συλλογή μας το βότανο που ταιριάζει καλύτερα στο γούστο ή στις γεύσεις σας και ξεκινήστε την παραγωγή τους. Επίσης αυτά τα φρέσκα και αρωματικά φυτά είναι υπέροχα δώρα για φίλους ή αγαπημένα πρόσωπα σε κάθε περίσταση.