Κάκτοι και παχύφυτα - Πληροφορίες και φροντίδα

Οι κάκτοι και τα παχύφυτα είναι φυτά εύκολα στη φροντίδα με ξεχωριστή εμφάνιση που επιλέγονται ως καλλωπιστικά φυτά για να διακοσμήσουν τον κήπο, το μπαλκόνι αλλά και τους εσωτερικούς χώρους σπιτιών και γραφείων. Το όνομα "κάκτος" προέρχεται από την ελληνική λέξη "Cactus", που σημαίνει "ακανθώδες φυτό". Είναι φυτά που προέρχονται από τη Βόρεια και Νότια Αμερική και ορισμένα είδη ευδοκιμούν και στην Αφρική. 

Είναι δημοφιλή φυτά και τα επιλέγουμε για την ιδιαίτερη εμφάνιση, την ανθεκτικότητα, καθώς και για τη μακροβιότητα τους.

Όλοι οι κάκτοι είναι παχύφυτα αλλά όλα τα παχύφυτα δεν θεωρούνται κάκτοι! Τα παχύφυτα αποθηκεύουν νερό στα φύλλα, τους μίσχους ή τις ρίζες τους έτσι μπορούν να επιβιώσουν αρκετό διάστημα χωρίς να ποτίζονται. Οι κάκτοι διαφοροποιούνται από τα παχύφυτα καθώς διαθέτουν τις αρεόλες, χνουδωτά βαμβακερά εξογκώματα από τα οποία αναπτύσσονται λουλούδια, αγκάθια ή και νέοι βλαστοί. Επίσης οι κάκτοι έχουν σκληρό, παχύ δέρμα και σπάνια έχουν φύλλα. Εάν ένα παχύφυτο δεν έχει κανένα από αυτά τα χαρακτηριστικά, τότε δεν θεωρείται κάκτος.

Επίσης, τα αγκάθια δεν αποτελούν στοιχείο διαφοροποίησης, καθώς υπάρχουν παχύφυτα που έχουν αγκάθια όπως η ευφόρμπια και η αγαύη που δεν ανήκουν στην οικογένεια των κακτοειδών. 

Αυτά τα φυτά έχουν τη δυνατότητα να αναπτύσσονται σε ζεστές και ξηρές περιοχές και έχουν την ιδιότητα να επιβιώνουν και να αναπτύσσονται σε αυτές τις συνθήκες.  Έχουν πολύ ισχυρές ρίζες για να τους βοηθήσουν να επιβιώσουν. Τα πιο πολλά είδη κάκτων έχουν αγκάθια που εξασφαλίζουν προστασία από τα φυτοφάγα ζώα. Επειδή δεν έχουν φύλλα, η φωτοσύνθεση γίνεται από τους μίσχους τους.

Υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία από κάκτους που βρίσκουμε στα περισσότερα σπίτια και κήπους. 

Ας δούμε παρακάτω όσα πρέπει να γνωρίζουμε για τη φροντίδα των αγαπημένων μας φυτών για να τα διατηρήσουμε γεμάτα χρώμα και ζωντάνια!

Φως

Τα περισσότερα παχύφυτα και κάκτοι αγαπούν το φως και χρειάζονται καλό φωτισμό για να ευδοκιμήσουν. Υπάρχουν διαφορετικές ανάγκες φωτισμού ανάλογα το είδος, ενώ κάποια παχύφυτα προτιμούν σχετικά τα σκιερά σημεία.  Επίσης, καλό είναι να αποφεύγονται οι έντονες απευθείας ακτίνες του ήλιου, ιδίως τους καλοκαιρινούς μήνες, καθώς μπορούν να δημιουργήσουν εγκαύματα και αλλαγές στο χρώμα των φύλλων των παχύφυτων. Ο ανεπαρκής φωτισμός, ειδικά όταν τα παχύφυτα είναι σε εσωτερικό χώρο, δημιουργεί προβλήματα στην ανάπτυξή τους και κιτρινισμένα φύλλα. Τα παχύφυτα για να ανθοφορήσουν χρειάζονται τουλάχιστον 6-8 ώρες ημερήσιου φωτισμού, επομένως το πλούσιο φως και η ανάλογη ηλιοφάνεια αποτελούν απαραίτητο στοιχείο φροντίδας για να τα διατηρήσουμε ζωηρά και υγιή.

Γλάστρες 

Ανεξάρτητα από το υλικό από το οποίο είναι κατασκευασμένη η γλάστρα (κεραμική, πλαστική ή μεταλλική) που θα φιλοξενήσει το φυτό σας πρέπει να επιτρέπει καλή αποστράγγιση. Είναι πολύ δύσκολο να αναπτυχθούν με επιτυχία οι κάκτοι/παχύφυτα αν η βάση δεν έχει τρύπες αποστράγγισης. Πολλά είδη κάκτων έχουν ινώδεις ρίζες που παραμένουν κοντά στην επιφάνεια του εδάφους. Σε αυτά τα φυτά ταιριάζει μία γλάστρα με μια σχετικά μεγάλη διάμετρο.

Χώμα

Τα παχύφυτα για να αναπτυχθούν και να ευδοκιμήσουν χρειάζονται ειδικό φυτόχωμα που να εξασφαλίζει καλή αποστράγγιση και καλό αερισμό για να μην σαπίσει το ευαίσθητο ριζικό τους σύστημα. Προμηθευτείτε εξειδικευμένα φυτοχώματα για παχύφυτα που περιέχουν χονδρόκοκκη άμμο, περλίτη και ελαφρόπετρα, εμπλουτισμένα με θρεπτικά στοιχεία που τους παρέχουν τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά. Αν διαθέτετε κάποιο φυτόχωμα γενικής χρήσης στο σπίτι μας, μπορείτε να προσθέσετε άμμο και κηπόχωμα προκειμένου να στραγγίζει καλύτερα το μείγμα και να δημιουργήσουμε ιδανικές συνθήκες για την ανάπτυξη των παχύφυτων μας.

Μεταφύτευση

Τα φυτά σας θα πρέπει να μεταφυτεύονται κάθε χρόνο, ώστε να μπορείτε να τους παρέχετε φρέσκο χώμα, να τα ελέγχετε και να αντιμετωπίζετε τα προβλήματα με τα ριζικά συστήματα τους και να τα μετακινείται σε μεγαλύτερες γλάστρες εάν είναι απαραίτητο.

Καταρχάς, καλύψτε τις τρύπες αποστράγγισης και στη συνέχεια τοποθετήστε το φυτό στη γλάστρα με φρέσκο χώμα. Μην το ποτίσετε αμέσως. Αφήστε το φυτό να ξεκουραστεί από το άμεσο ηλιακό φως για μια εβδομάδα ή δύο πριν το πότισμα. Αυτό επιτρέπει σε όλες τις ρίζες που έχουν υποστεί βλάβη να επουλωθούν, καθώς οι υγρές ρίζες είναι πολύ ευαίσθητες σε βακτηριακές ή λοιμώξεις με μύκητες.

Νερό

Η περίοδος ανάπτυξης είναι από την άνοιξη μέχρι το φθινόπωρο. Πολλά φυτά σταματούν να αναπτύσσονται τους μήνες του χειμώνα. Κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης οι κάκτοι θα πρέπει να ποτίζονται τουλάχιστον μια φορά την εβδομάδα. Όταν οι καιρικές συνθήκες κρυώνουν τα φυτά εισέρχονται σε περίοδο ανάπαυσης. Κατά τη διάρκεια αυτού του χρονικού διαστήματος δεν χρειάζονται πολύ νερό και αφήστε το χώμα να στεγνώσει πριν από το επόμενο πότισμα. Εάν τα φυτά σας βρίσκονται κοντά σε θερμαινόμενους χώρους κατά τη διάρκεια του χειμώνα, θα χρειαστούν περισσότερο νερό από ό, τι αν ήταν σε εξωτερικούς χώρους. Για να διατηρείται το φυτό σας υγιή για πολύ καιρό, είναι καλύτερο να τους δώσετε περισσότερο νερό το καλοκαίρι και λιγότερο το χειμώνα. Πάντως το πότισμα εξαρτάται και από το είδος του παχύφυτου, από τις κλιματολογικές συνθήκες της περιοχής, από το είδος του χώματος καθώς και από τη θέση που έχει φυτευτεί το φυτό.

Λίπασμα

Τα παχύφυτα δεν είναι ιδιαίτερα απαιτητικά σε θρεπτικά στοιχεία, ενώ για να τα απορροφήσουν σωστά χρειάζονται ευνοϊκές συνθήκες φωτισμού, υγρασίας και θερμοκρασίας. Για να ενθαρρύνετε την ανάπτυξη και την ανθοφορία των παχύφυτων, προσθέστε τακτικά λίπασμα κάθε φορά που το ποτίζετε. Χρησιμοποιούμε υγρό υδατοδιαλυτό λίπασμα ειδικό για παχύφυτα, με χαμηλή περιεκτικότητα σε άζωτο και υψηλή περιεκτικότητα σε κάλιο, κάθε δύο εβδομάδες, από τις αρχές της άνοιξης μέχρι τα μέσα καλοκαιριού και επαναλαμβάνετε μία φορά στις αρχές του φθινοπώρου. Βάζουμε λίπασμα μόνο την περίοδο που αναπτύσσονται τα παχύφυτα και σε καμία περίπτωση δε χρησιμοποιούμε μεγάλες δόσεις λιπάσματος, προκειμένου να αποφύγουμε προβλήματα και τοξικότητες.

Θερμοκρασία

Τα περισσότερα παχύφυτα και κάκτοι είναι κατάλληλα για τις κρύες θερμοκρασίες, επειδή προέρχονται από περιοχές με κλίμα της ερήμου. Την περίοδο της άνοιξης που αναπτύσσονται με πιο γρήγορο ρυθμό, ιδανικές θερμοκρασίες για τα παχύφυτα είναι γύρω στους 25°C. Όταν η θερμοκρασία πέφτει κάτω των 18°C μειώνεται σημαντικά ο ρυθμός ανάπτυξης τους και είναι κάτι που πρέπει να αποφεύγουμε. Την περίοδο του καλοκαιριού, μπορούν να αντέξουν και σε συνθήκες καύσωνα όπου η θερμοκρασία αγγίζει και τους 40°C. Τον χειμώνα, ευδοκιμούν χωρίς ιδιαίτερη δυσκολία σε θερμοκρασίες μέχρι 10°C, ενώ για λίγο χρονικό διάστημα μπορούν να αντέξουν και σε θερμοκρασία μέχρι 5°C.

Προβλήματα των κάκτων/παχύφυτων

Οι κάκτοι και παχύφυτα είναι ανθεκτικά φυτά. Συχνά σαπίζουν λόγω υπερβολικού ποτίσματος, κυρίως την εποχή του φθινοπώρου και του χειμώνα. Αυτό γίνεται καθώς δεν αποστραγγίζονται καλά και δημιουργούνται συνθήκες ασφυξίας. Σε αυτή την περίπτωση κόβουμε με κοφτερό μαχαίρι το μέρος που έχει σαπίσει ενώ σταματάμε και το πότισμα για αρκετό καιρό. 

Ωστόσο, υπάρχουν και αρκετά παράσιτα που μπορεί να προσβάλλουν τα φυτά, όπως οι αφείδες, θρίπες και τετράνυχο που αφήνουν ξερά σημάδια πάνω στους κάκτους. Για την αντιμετώπιση των εντόμων  ψεκάζουμε τα φυτά με οικολογικά προϊόντα  που θα προμηθευτούμε από γεωπονικά καταστήματα. 

Σημειώστε ότι εάν υπάρχουν παιδιά ή κατοικίδια ζώα στο σπίτι, τα φυτά πρέπει να βρίσκονται σε ασφαλές μέρος.

Εάν το σπίτι σας χρειάζεται λίγο πράσινο τότε επισκεφτείτε το ηλεκτρονικό μας κατάστημα και γνωρίστε τις συνθέσεις δώρων με κάκτους και παχύφυτα. Είναι μια καλή επιλογή δώρου, δεδομένου ότι αυτά τα φυτά θα παραμείνουν στον κήπο, στο σπίτι ή ακόμη και στο χώρο εργασίας των αγαπημένων σας για μεγάλο χρονικό διάστημα.